Kegemilangan sesuatu tamadun tidak dapat tidak daripada dikaitkan dengan kalendar masing-masing. Pelbagai tamadun telah muncul, pelbagai kalendar tarikh muncul. Namun kini, Takwim Masihi yang mendapat liputan meluas dan diguna pakai di seluruh dunia.
Penguasaan takwim ini secara langsung telah menyisihkan Takwim Hijrah iaitu kalendar rasmi ummat Islam. Takwim Hijrah hanya dirujuk untuk sambutan hari kebesaran dalam Islam sahaja seperti Hari Raya, Maulidur Rasul dan Ramadhan, tidak lagi seperti zaman kegemilangan Kesultanan Melayu Islam dulu kala.
Takwim atau kalendar : suatu kaedah purba membahagikan masa kepada tarikh-tarikh tertentu bagi sesuatu kaum/agama.
Terlalu banyak takwim yang dilahirkn berdasarkan peristiwa masing-masing. Antara yang popular ialah :
1) Takwim Hijrah
Diasaskan oleh Khalifah Islam ke-3, Sayyidina Umar al-Khattab R.A.
Pengiraan bermula dari tarikh Nabi Muhammad S.A.W. berhijrah dari Makkah ke Madinah.
Semua peristiwa yang berlaku selepas penghijrahan dicatat dalam takwim Hijrah ini atau juga dikenali Takwim Lunar (bulan) kerana tarikhnya berdasarkan pergerakan bulan seperti 1 Muharram (Maal Hijrah), 10 Muharram (Asyura), 12 Rabiul Awal (Maulidur Rasul), 27 Rejab ( Israk Mikraj), 15 Syaaban (Nisfu Syaaban), 17 Ramadhan (Nuzul Al-Quran), 1 Syawal (Hari Raya Aidilfitri), 10 Zulhijjah (Hari Raya Aidiladha).
Setiap hari bermula pada Maghrib (matahari tenggelam).
2) Takwim Masihi :
Terbahagi kepada 2 =Takwim Julian (46 sebelum Masihi-1582M) dan Takwim Gregorian (1582M-hari ini).
a) Takwim Julian : Disusun pada zaman Julius Caesar (102-44 S.M). Ketika itu, Maharaja Colnciledi Nizer mengarahkan semua golongan bawah gereja Katolik untuk menetapkan tarikh rasmi.
Ia berdasarkan bumi mengelilingi matahari yang bermula dari Hamal (Aries). Satu pusingan lengkap bersamaan 365 hari, 5 jam, 48 minit, 45.3 saat. Bulan pertama ialah Mac dan terakhir Februari.
Oleh kerana perkiraan takwim Julian dengan pusingan sebenar Bumi di atas paksinya berbeza selama 12 hari, 11 jam, 52 minit dalam masa 100 tahun maka takwim Gregorian disusunkan.
b) Takwim Gregorian : Diasaskan oleh Paus Gregory (ketua paderi ke -3 bagi Katolik di Rom (1502-1585).
Dengan nasihat pakar astronomi terkenal waktu itu, Clavius Paus, Gregory telah memerintahkan agar diwujudkan takwim baru.
10 hari digugurkan selepas 4/10/1582 yang menjadikan keesokannya terus kepada 15/10/1582. Perubahan ini tidak diterima secara serentak oleh masyarakat dunia ketika itu. England menerimanya pada 1752, Sweden (1753), Jepun (1873), Cina (1912), Russia (1918), Greek (1924), Turki (1927).
Setiap hari bermula pada 12.01 tengah malam.
Kalendar Masihi 2020 |
3) Takwim Tahun Baru Cina
Bermula tarikh sesuatu takwim berdasarkan sesuatu dinasti dan mansuh apabila bangkit dinasti baru. Takwim sekarang diasaskan pada penabalan Seri Maharaja Yau dalam tahun 2637 S.M. dan sebelum itu (Buddha).
Dipengaruhi oleh binatang jinak dan liar yang diilhamkan sejak dari dulu lagi. 12 tahun bergilir (naga, ular, kuda, kambing, arnab, monyet, ayam, anjing,babi, tikus, lembu, dan harimau).
4) Takwim Hindu
Paling sukar dan kurang digunakan pada hari ini. Kemasukan Matahari ke dalam permukaan bulan (ekliptik) dikira sebulan (29-32 hari).
Setiap hari bermula apabila matahari terbit. Nama bulannya ialah Chaitra, Vaisakha, Syaistha, Ashadha, Sravana, Bhadra, Asavina,Kartika, Agrahayna, Pausha, Magha, dan Phalguna.
Ulasan